Gå direkt till textinnehållet Gå direkt till navigationen
Webbplatsen kan inte läsas in korrekt

Se till att du använder en rekommenderad webbläsare. Är så redan fallet, försök besöka oss igen om en stund.

Rekommenderade webbläsare

Ulbmilahki – goas sáhtán váldit almmolaš ealáhaga?

Ulbmilahki lea ealáhatahki, mii heivehuvvo dan mielde, man guhkki lea min vurdojuvvon eallinahki gaskamearálaččat – nu ahte ealáhat ii unnošii, go mii eallit guhkit. Dat ii leat geatnegahtti, muhto váikkuha dasa, man agis áramustá sáhtát váldit sisaboahtoealáhaga ja premieealáhaga ja goas sáhtát oažžut vuoigatvuođa dáhkádusealáhahkii ja ássanlasáhussii.

Ná ulbmilahki váikkuha dutnje

  • Dat váikkuha dasa, goas áramustá sáhtát váldit sisaboahtoealáhaga ja premieealáhaga – sisaboahtoealáhaga ja premieealáhaga sáhtát váldit áramustá golbma jagi ovdal iežat ulbmilagi. Sirdásannjuolggadusaid dihte leat soames spiehkastagat.
  • Ulbmilahki mearrida vuođđodorvvu – dáhkádusealáhaga, sisaboađu ealáhatlasáhusa, ássanlasáhusa ja vuorrasiidfuolahusdoarjaga sáhtát oažžut áramustá iežat ulbmilagi rájes.
  • Dat heivehuvvo gaskamearálaš vurdojuvvon eallinagi mielde – jos gaskamearálaš vurdojuvvon eallinahki badjána, de ulbmilahki bajiduvvo. Dan dihte dahkko juohke jagi einnostat daidda, geaidda ii leat vel mearriduvvon ulbmilahki.

Manin ulbmilahki?

Go gaskamearálaš eallinahki badjána, galgá seammá ealáhat bisttašit guhkit áigge, mii mielddisbuktá dan, ahte mánnosaš supmit leat uhcit. Ulbmilahki váldo atnui, vai sihkkarastojuvvo dat, ahte ealáhagat eai njieja, go eallinahki guhkku.

Goa sáhtát váldigoahtit almmolaš ealáhaga?

Dat, goas sáhtát váldigoahtit iežat almmolaš ealáhaga, lea sorjavaš du riegádanjagis.

  • Sáhtát váldit sisaboahtoealáhaga ja premieealáhaga áramustá golbma jagi ovdal iežat ulbmilagi. Daidda, geaidda gusket sirdásannjuolggadusat, leat soames spiehkastagat.
  • Dus sáhttá leat vuoigatvuohta dáhkádusealáhahkii, sisaboahtoealáhatlasáhussii, ássanlasáhussii ja vuorrasiidfuolahusdoarjagii áramustá ulbmilagi rájes.
  • Ulbmilahki ii váikkut virgeealáhahkii. Dan váldin sorjá das, man virgeealáhatsoahpamuššii gulat.
Du ulbmilahki, jos leat riegádan: 1958-1964
Riegádan-
jahki
Ulbmil-
ahki
Sáhttá váldit sisaboahto-
ja premieealáhaga
Áramus vuoigatvuohta 
vuođđodoarjagii*

1958

66 jagi

61 jagi rájes

66 jagi

1959

66 jagi

62 jagi rájes

66 jagi

1960

67 jagi

62 jagi rájes

67 jagi

1961-
1962

67 jagi

63 jagi rájes

67 jagi

1963-
1964

67 jagi

64 jagi rájes

67 jagi

* Dáhkádusealáhat, sisaboahtoealáhatlasáhus, ássanlasáhus ja vuorrasiidfuolahusdoarjja.

Buohcuvuođa- ja bargguhisvuođa buhtadusat máksojuvvojit ovddit mánu rádjai ovdal ulbmilagi joksama.

Du ulbmilagi einnostat – jos leat riegádan 1965 dahje dan maŋŋá

Jos leat riegádan 1965 dahje dan maŋŋá, du ulbmilahki ii leat vel meroštallojuvvon. Juohke jagi dahkkojuvvojit ođđa einnostusat, mat čájehit mo ulbmilahki sáhttá rievdat.

Vuolábeale tabealla čájeha du riegádanjagi dálá ulbmilagi. Fuomáš, ahte logut sáhttet rievdat ovdal du ulbmilagi meroštallama.

Ulbmilagi einnostat, jos leat riegádan 1965-2014
Riegádan-
jahki
Ulbmilagi einnostat
Sáhttá váldit sisaboahto-
ja premieealáhaga
Áramus vuoigatvuohta 
vuođđodoarjagii*

1965-
1966

67 jagi

64 jagi rájes

67 jagi rájes

1967-
1969

68 jagi

64 jagi rájes

68 jagi rájes

1970-
1980

68 jagi

65 jagi rájes

68 jagi rájes

1981-
1983

69 jagi

65 jagi rájes

69 jagi rájes

1984-
1996

69 jagi

66 jagi rájes

69 jagi rájes

1997-
1999

70 jagi

66 jagi rájes

70 jagi rájes

2000-
2014

70 jagi

67 jagi rájes

70 jagi rájes

* Dáhkádusealáhat, sisaboahtoealáhatlasáhus, ássanlasáhus ja vuorrasiidfuolahusdoarjja.

Buohcuvuođa- ja bargguhisvuođa buhtadusat máksojuvvojit ovddit mánu rádjai ovdal ulbmilagi joksama.

Goas mearridit ulbmilagi – ja man dávjá dan sáhttá rievdadit?

Ulbmilahki ásahuvvo guhtta jagi ovdal go dat álgá. Dat addá dutnje bures áiggi plánet iežat ealáhaga. Ulbmilagi sáhttá rievdadit eanemustá ovttain jagiin hávil, muhto dušše jos dat ii leat rievdan ovddit golmma jagi áigge.