![İsveç emeklilik sistemini simgeleyen bir piramit](/other-languages/turkce-turkiska/turkce-turkiska/emekliliiniz-bircok-bolumden-olumaktadr/_jcr_content/article-main-par/image_copy.pmadaptive.880.medium.jpg/1684227896983.png)
Genel kamu emekliliği, yaşam boyunca İsveç'teki tüm gelirinize dayanmaktadır. Çalıştığınız ve vergi ödediğiniz her yıl, kamu emekli maaşınıza katkı sağlarsınız. Ayrıca, ebeveyn izninde ne kadar süredir bulunduğunuza bakılmaksızın, çocuğunuzun hayatının ilk dört yılı boyunca kamu emekli maaşınıza yatırılan fazladan meblağı kazanırsınız.
Ebeveyn izninde olsanız, öğrenci yardımı ile okuyor olsanız, zorunlu hizmet yapıyor olsanız (askerlik hizmetinde temel eğitim), hastalık veya faaliyet ödenceniz varsa veya işsizlik ödencesi alıyor olsanız bile, emekli maaşınız için devletten ödenek alırsınız.
Büyük çoğunluk için, ne kadar çok gelir elde edilirse ve ne kadar geç emekli olunması tercih edilirse, emekli maaşı o kadar yüksek olur. Bunun nedeni, emekli maaşının daha az yıl boyunca ödenmesi ve aynı zamanda emekli maaşı için birikimin devam etmesidir. İsveç'teki maaş gelişimi ve seçtiğiniz primli emeklilik fonları da emekli maaşınızı etkiler.
Devletten gelen genel kamu emekliliği maaşınız, İsveç Emeklilik Kurumu tarafından yönetilir ve ödenir. Genel kamu emekliliği birkaç farklı bölümden oluşur - gelire dayalı emeklilik, prim fon emekliliği, gelire dayalı emekliliğe ek ödenek ve garanti emeklilik.
1938 ve 1953 yılları arasında doğanlar için, ek emekli maaşı da genel kamu emekliliği maaşına dahil edilebilir. 1937 veya daha öncesinde doğduysanız, genel kamu emekli maaşınız ek emeklilik ve olası gelire dayalı emekliliğe ek ödenek ile garanti emekli maaşından oluşur. Genel kamu emekli maaşı yaşadığınız sürece ödenir.
Eğer düşük bir emekli maaşınız varsa, konutunuz için ek ödenek ve yaşlılar için geçim desteği de genel kamu emekliliğinize dahil edilebilir.
Yakın bir akrabanız vefat ederse, geride kalan kişi olarak sizin yaşadığınız gelir kaybı için bir mali destek olarak geride kalan emekliliği alabilirsiniz.
Emekli maaşınız için şu şekilde birikim sağlarsınız
İsveç'te çalışırken, maaşınızın ve diğer vergilendirilebilir ödencelerinizin yüzde 18,5'i her yıl genel kamu emekliliği için ayrılır. Yüzde 16'sı, emekli maaşının değerinin İsveç'teki gelir gelişimini takip ettiği gelir emekliliği için ayrılmıştır.
Maaşınızın ve diğer vergilendirilebilir ödencelerinizin kalan yüzde 2,5'i, yatırmak için fonları kendi seçebileceğiniz prim fon emekliliği gider. Seçimi kendiniz yapmak zorunda değilsiniz. Bir seçim yapmazsanız, paranız devletin ön seçim alternatifi olan AP7 Såfa fonuna yerleştirilecektir.
İşten elde edilen gelire ek olarak, diğer bazı gelir ve ödenceler de emekli maaşı hakkı verir. Bunlara emekli maaşına esas teşkil eden meblağ denir. Küçük çocuğa bakım, hastalık veya faaliyet ödencesi ve yüksek öğretimle geçen yıllar için emekli maaşına esas teşkil eden meblağ alabilirsiniz.
Emeklilik sisteminin farklı bölümleri
Gelire dayalı emeklilik
Her yıl, emekli maaşına esas teşkil eden gelirinizin ve diğer vergilendirilebilir ödencelerinizin yüzde 16'sı gelire dayalı emeklilik için ayrılır.
Emekli maaşına esas teşkil eden geliriniz çeşitli gelir türlerinden oluşabilir. Maaşa ek olarak, emekli maaşına esas teşkil eden geliriniz, örneğin, ticari faaliyetlerden elde edilen gelir (serbest meslek sahibi), ebeveyn ödeneği, işsizlik ödencesi ve hastalık veya faaliyet ödencesinden oluşabilir.
Prim fon emekliliği
Her yıl, emekli maaşına esas teşkil eden gelirinizin ve diğer vergilendirilebilir ödencelerinizin yüzde 2,5'i prim fon emekliliği için ayrılır. Parayı fon seçimi yoluyla mı yatırmak istediğinizi yoksa devletin ön seçim alternatifi olan AP7 Såfa fonunda mı bırakacağınızı siz kendiniz seçersiniz. Prim fon emekliliği
Gelire dayalı emekliliğe ödenek
Gelire dayalı emekliliğe ek ödenek, genel kamu emekliliğine ek olarak ödenir. İsveç'ten hesaplanan gelire dayalı emekli maaşınızın ve başka bir AB/AEA ülkesi veya İsviçre'den gelen gelire dayalı emekli maaşınızın boyutu, hak ettiğiniz miktarı belirler. İsveç'te kaç yıl emekli maaşına esas teşkil eden geliri elde ettiğiniz de, gelire dayalı emekliliğe ne kadar ek ödenek aldığınızı etkiler. Gelire dayalı emekliliğe ödenek
Garanti emeklilik
Hayatınız boyunca düşük geliriniz olduysa veya hiç geliriniz olmadıysa, garanti emeklilik almaya hak kazanabilirsiniz. Garanti emeklilik, öncelikle gelire dayalı emeklilik maaşınızın ne kadar büyük olduğuna ve İsveç'te ne kadar süre yaşadığınıza ve aynı zamanda medeni durumunuza dayanan temel bir korumadır. Garanti emeklilik
Konutunuz için ek ödenek ve yaşlılar için geçim desteği
Eğer düşük bir emekli geliriniz varsa ve İsveç'te yaşıyorsanız, konutunuz için ek ödeneğe başvurabilirsiniz. Ek ödenek, gelirlerinize, varsa diğer varlıklarınıza ve konut maliyetinize dayanmaktadır. Kiralık daire, kooperatif mülkiyetli daire, kendi eviniz, huzurevi veya başka konut seçeneklerinden hangisinde yaşarsanız yaşayın, konutunuz için ek ödeneğe başvurabilirsiniz.
Yaşlılar için geçim desteği, diğer emeklilik yardımları yeterli değilse, düşük emekli maaşı olan veya hiç emekli maaşı olmayan ve İsveç’te yaşayan kişilerin, yine de makul bir yaşam düzeyi elde edebilmesini garanti eder. Yaşlılar için geçim desteği almaya hakkınız olup olmadığına karar vermemizden önce hak ettiğiniz diğer emeklilik yardımlarını almaya başlamanız gerekmektedir. Konut ek ödeneği ve yaşlılar için geçim desteği
İsveç'ten taşınırsanız
Çalışmayı bırakırsanız, başka bir ülkede çalışmaya başlarsanız veya İsveç'ten taşınırsanız, burada kazandığınız emekli maaşı; gelire dayalı emeklilik, ek emeklilik ve prim fon emekliliği şeklinde varlığını sürdürür; ancak garanti emeklilik, gelire dayalı emekliliğe ek ödenek, konutunuz için ek ödenek ve yaşlılar için geçim desteği için başka kurallar geçerlidir.
Başka bir ülkeden aldığınız emekli maaşınız, İsveç emekli maaşınızı etkileyebilir
İsveç dışında bir ülkede kazandığınız emekli maaşı, gelire dayalı emekliliğinizi, prim fon emekliliği maaşınızı ve ek emekliliğinizi etkilemez. Ancak garanti emeklilik maaşınızı, gelire dayalı emekliliğe ek ödeneğinizi, konutunuz için ek ödenek ve yaşlılar için geçim desteğinizi etkileyebilir. Sizin için neyin geçerli olduğunu öğrenmek için müşteri hizmetleriyle iletişime geçin.
Geride kalan emekliliği - ölüm halinde mali destek
Eğer yakın bir akrabanız vefat ederse, geride kalan kişi olarak geride kalan emekliliği alabilirsiniz. Bu genel kamu emekliliğinin parçası olan bir mali destektir. Eşiniz veya bazı durumlarda birlikte yaşadığınız kişi vefat ederse veya çocuk olarak ebeveynlerinizden birini veya her ikisini de kaybederseniz, geride kalan emekliliğine hak kazanabilirsiniz. Bu destek, merhumunun sağladığı geçim katkısının bir kısmını karşılamayı amaçlamaktadır. Bir akraba öldüğünde maddi destek
İşvereninizden hizmet emekliliği
Çoğu kişi ayrıca işverenlerinden hizmet emekliliği de almaktadır. Birkaç farklı işvereniniz varsa, farklı hizmet emekliliği şirketlerinden hizmet emekliliğiniz olabilir.Hizmet emekliliği
Emeklilik için kendi tasarrufunuz
İsterseniz banka veya sigorta şirketleri aracılığıyla da emekliliğiniz için özel olarak tasarruf edebilirsiniz. Uzun vadeli emeklilik tasarruf örnekleri olarak, bir yatırım tasarruf hesabına (ISK) düzenli olarak para yatırmak veya bir sermaye sigortası poliçesinde tasarruf yapmak verilebilir. Gelecek için tasarruf etmenin bir diğer yolu da konut kredinizin amortismanıdır.